Thursday, May 26, 2011
កំណាព្យជាអ្វី?
ក.បើតាមសៀវភៅ សិល្បៈតែងកំណាព្យរបស់លោកពេជ្រ ទុំក្រវិល
កំណាព្យ មានន័យថា ជាកំរងពាក្យសំដី ដែលមានចំណាស់ចុងចួនពិរោះរណ្តំណែងណង ក្នុងឃ្លា និងក្នុងល្បះ ទៅតាមក្បួនកំនត់ ដែលចេញពីចិត្តរំភើប និង ធ្វើឲ្យអ្នកផងរំភើបជាមួយផងដែរ។ ការតែងកំណាព្យពុំមែនជាការងាយស្រួលប៉ុន្មានទេ។ អ្នកតែងកំណាព្យត្រូវធ្វើ យ៉ាងណាឲ្យគេពិរោះឲ្យគេសប្បាយជាមួយ ឲ្យគេកើតទុក្ខជាមួយ។ គេត្រូវគោរពតាមជើងកាព្យឲ្យបានត្រឹមត្រូវបំផុតគួបផ្សំនឹងសិល្ប៍វិធីផ្សេងៗទៀតរបស់កវី។
ខ.បើតាមសៀវភៅសម្តេចព្រះសង្ឃរាជជួន ណាត
កំណាព្យ ( ន. ) ពាក្យកាព្យ : លើកកំណាព្យ, តែងកំណាព្យ ។
ពាក្យ ពាក សំ. បា. ( ន. ) (វាក្យ, វ > ព ) “ភាសា, សម្ដី; ប្រយោគសម្ដី” ។
កាព្យ កាប បា.; សំ. ( ន. ) (កាវ្យ) របៀបពាក្យចួនមានឃ្លោងឃ្លា (កំណាព្យ) : ពាក្យកាព្យ, តែងកាព្យ ។
ចួន ( ន. ) ពាក្យរៀលរណ្ដំ : កាព្យនេះមានចួនល្អ, កាព្យនេះមានចុងចួនស្របពាក្យគ្នា, ចម្រៀងឥតចួន ។ គុ. ពាក្យចួន ។ កិ. វិ. ច្រៀងចួន ។
ចួន ( និ. ) ដែលចួប, ដែលប្រទះ, ដែលរាប : ចួនក៏បាន, ចួនក៏មិនបាន ។ ចួនកាល ដោយកាល ។ ចួនក្រែង ក្រែងលោជា ។ ចួនណា ដោយនូវកាលណាមួយ ។ ដោយចួន មួយដងមួយកាល ។
រណ្តំ ( កិ. ) ដំគ្នារឿយៗ, ប៉ះឬទង្គិចគ្នាដូចគេដំរឿយៗ : ចានរណ្តំគ្នា ។ ព. ប្រ. រណ្តំតែគ្នាឯង ប្រទូស្តតែគ្នាឯង ។ ព. ទ. បុ. ចានមួយរាវរណ្តំតែគ្នាឯង នៅក្នុងលំនៅឬក្នុងបន្ទុកមួយចេះតែប្រទូស្តគ្នារឿយៗឥតស្រាក ដូចជាចានក្នុងរាវមួយរណ្តំគ្នា ។
ផ្ទួន ( និ. ជា គុ. ឬ កិ. វិ. ) ដែលថែមៗ, ខ្ជាន់ៗ ដដែលៗ : ពាក្យផ្ទួន; និយាយផ្ទួន, ពោលផ្ទួនៗ ។
កវី កៈ-វ៉ី សំ. បា. ( ន. ) (កវី) អ្នកប្រាជ្ញដែលចេះតែងឆន្ទ, កាព្យឃ្លោង (អ្នកប្រាជ្ញខាង សំដី) ។
ស្ទួន ( កិ. វិ. ឬ គុ. ) ដែលលើសផ្ទួនដោយភាន់, ដោយច្រឡំ : ដាក់ស្ទួន, ស្ទួនពីរ, ស្ទួនបួន; របស់ស្ទួន ។
សទិស សៈទិ-សៈ បា. ច្រ. ប្រ.; សំ. ( គុ. ) (សទិស; សទ្ឫឝ) ដែលដូចគ្នា, ត្រូវគ្នា, ប្រហែលគ្នា, ស្រដៀងគ្នា, លាំគ្នា (ព. ផ្ទ. វិសទិស ឬ វិសាទិស) ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ អ. ថ. សៈទិ-សៈ ឬ សា-ទិ-សៈ, ដូចជា : សទិសន័យ ន័យដូចគ្នា ឬស្រដៀងគ្នា (ព. ផ្ទ. វិសទិសន័យ) ។ សទិសព័ណ៌ ឬ--វណ្ណ ព័ណ៌ឬសម្បុរដូចគ្នា, ស្រដៀងគ្នា (ព. ផ្ទ. វិសទិសព័ណ៌ ឬ--វណ្ណ ។ សទិសភាព ភាពត្រូវគ្នា, បែបស្រដៀងគ្នា (ព. ផ្ទ. វិសទិសភាព) ។ សទិសសព្ទ សព្ទដែលមានសេចក្ដីលាំគ្នាឬស្រដៀងគ្នា : ឧត្ដម, ខ្ពង់ខ្ពស់, ថ្លៃថ្លា, ប្រសើរជាសទិសសព្ទប្រើជាជំនួសគ្នាបាន (ដូច វេវចនៈ ដែរ ។ ព. ផ្ទ. វិសទិសសព្ទ) ។ សាទិស
សទិសសញ្ញា សៈទិសៈ ស័ញ-ញ៉ា បា. ស. ( ន. ) ការសម្គាល់ថា ដូចគ្នា, សន្មតជាឈ្មោះវណ្ណយុត្តមួយយ៉ាង (=) នេះមានអត្ថថា គឺ, គឺជា សម្រាប់ប្រើសរសេរងាយ, ដូចជា ទ្រព្យ = សម្បត្តិ = ធនធាន ជាដើម (បារ. égal, e, aux) ។ ម. ព. សមសញ្ញា ផង ។
រៀបរៀង ( កិ. ) ធ្វើឲ្យមានរបៀបរៀងគ្នា, ដាក់រៀងតាមរបៀប : រៀបរៀងតាមលំដាប់, ដាក់ឲ្យរៀបរៀងគ្នា ។ ស្រង់សេចក្ដីពីនេះខ្លះ ពីនោះខ្លះ មកចងក្រងរៀបជារបៀប (មិនមែនប្រែឬតែងខ្លួនឯង) : សៀវភៅនេះដែលលោកគ្រូខ្ញុំរៀបរៀង ។
អ្នក នាក់ ( បុ. ស. ) (ពាក្យខ្មែរបុរាណព្រេងព្រឹទ្ធសព្វថ្ងៃនេះប្រើជាអញ្ញត្រសព្ទ) ពាក្យប្រើជាជំនួសឈ្មោះបុគ្គលដែលត្រូវនិយាយទៅរកក្នុងទីចំពោះមុខ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋហៅគ្នាដោយសេចក្ដីគួរសម មិនចេញឈ្មោះបុគ្គលនោះ (ប្រើបានទាំងបុរសទាំងស្ត្រី) : អ្នកអញ្ជើញទៅណា ? អញ្ជើញអ្នកចូលអង្គុយលេងសិន ! អ្នកស្រីសុខសប្បាយទេឬ ? ។ សាធារណជនហៅបងថ្លៃក៏ប្រើពាក្យ អ្នក ដែរ ។ ប្រើជាពាក្យនាំមុខឈ្មោះបុគ្គលក៏បាន : អ្នកទេព, អ្នកនន្ទ, អ្នកចន្ទ, អ្នកសុខ ។ ទំនៀមសាធារណជនខ្មែរក្នុងសម័យពីដើម មុនសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ, បើបុរសណាបានបួសជាភិក្ខុហើយសឹកមក ត្រូវហៅ អ្នក (អ្នកសោម, អ្នកសម); បើបានបួសជាសាមណេរហើយសឹកមកត្រូវហៅ ជី (ជីមាស, ជីមិត្រ); បើមិនបានបួសសោះទេ ត្រូវហៅ ចៅ (ចៅប្រាក់ ចៅមាស); បើនៅជំទង់ឬកំលោះហៅ អា ។ ដោយហេតុនេះ ទើបមានពាក្យចាស់ទុំខ្លះនិយាយបង្អាប់គ្នាថា បួសឲ្យតែព្រះពុទ្ធឲ្យងារ គឺបួសហើយសឹកមកគ្មានចេះអ្វី បួសយកតែងា អ្នក ឬ ជី ប៉ុណ្ណោះ ។
នាក់ ( ន. ) (ជាអញ្ញត្រសព្ទ) បុគ្គល, ជន, មនុស្ស ។ ពាក្យសម្រាប់នាំមុខសព្ទដទៃ, ប្រើបានតាមគួរដល់ការប្រកប, ដូចគ្នា អ្នកការ ឬ អ្នកកាន់ការ, អ្នកធ្វើការ បុគ្គលដែលធ្វើការឬដែលកាន់ការ ។ អ្នកកីឡា បុគ្គលដែលលេងល្បែងកម្សាន្តចិត្ត ។ ព. ស. ស. ជនអ្នកលេងល្បែងមានប្រយោជន៍តាមសម័យនិយម។ អ្នកក្រ ជនដែលក្រទ្រព្យ។ អ្នកក្រុង ជនដែលនៅក្នុងក្រុង។ អ្នកក្លាហាន បុគ្គលក្លាហាន។ អ្នកខ្លាច ជនដែលខ្លាច ។ អ្នកខ្លៅ បុគ្គលខ្លៅ ។ អ្នកខ្លះ ជនខ្លះ។ អ្នកគ្រួ ជនដែលចម្អិនភោជនាហារ (អារាលិក ឬ អាឡារិក)។ អ្នកចេះ បុគ្គលមានចំណេះ។ អ្នកចោទ បុគ្គលដែលចោទប្រកាន់ឬដែលដាក់ចំណោទ។ អ្នកចម្ការ មនុស្សដែលធ្វើចម្ការ។ អ្នកឆ្លើយ ជនអ្នកឆ្លើយ ។ អ្នកជា ភុជិស្សជន។ អ្នកជំនួញ ជនដែលធ្វើជំនួញ។ អ្នកឈ្លប បុគ្គលដែលឈ្លប។ អ្នកដឹង ជនដែលដឹង។ អ្នកតូច បុគ្គលដែលតូចជាងគេ។ អ្នកទាប បុគ្គលដែលទាបថោក។ អ្នកទេសន៍ បព្វជិតដែលចេះទេសន៍ (ធម្មកថិក)។ អ្នកធំ បុគ្គលជាធំ (ឥស្សរជន)។ អ្នកបួស ជនដែលបួស (បព្វជិត)។ អ្នកប្រាជ្ញ បុគ្គលដែលមានប្រាជ្ញាស្គាល់ខុសត្រូវ។ អ្នកផ្សារ ជនដែលមានផ្ទះលំនៅក្នុងប្រជុំផ្សារ ឬដែលលក់ទំនិញក្នុងផ្សារ។ អ្នកព្រៃ ជនដែលនៅក្នុងស្រុកព្រៃ។ អ្នកភ្លេង មនុស្សដែលចេះភ្លេងឬដែលលេងភ្លេង។ អ្នកមាន អ្នកដេលមានទ្រព្យច្រើន។ អ្នកមុខអ្នកការ ជនដែលមានមុខមានឈ្មោះនិងជនដែលមានមុខការឬដែលជាប្រមុខក្នុងកិច្ចការ។ អ្នករក ជនដែលរក; ជនដែលខំប្រឹងធ្វើការរកស៊ី។ អ្នករាជការ មនុស្សដែលធ្វើរាជការ។ អ្នករៀន ជនដែលកំពុងរៀន, សិស្សរៀន។ អ្នកលេង ជនដែលលេងល្បែង; ជនដែលប្រព្រឹត្តតែខាងការលេង... (មានច្រើនប្រភេទ)។ អ្នកស៊ើប ជនដែលស៊ើបការណ៍។ អ្នកស្រុក ជនដែលនៅក្នុងស្រុក; ប្រជុំជនឬពួកជនក្នុងស្រុកនីមួយៗ ។ អ្នកស្រែ ជនដែលធ្វើស្រែ។ អ្នកអស់ហ្នឹង ជនអស់ហ្នឹង។ អ្នកឧកញ៉ា (ម. ព. ឧកញ៉ា) ។ល។
តាមវចនានុក្រមបរទេស
POEM
Pronunciation (US):
Dictionary entry overview: What does poem mean?
• POEM (noun)
The noun POEM has 1 sense:
1. a composition written in metrical feet forming rhythmical lines
Familiarity information: POEM used as a noun is very rare.
Dictionary entry details
• POEM (noun) Meaning: A composition written in metrical feet forming rhythmical lines
Classified under:Nouns denoting communicative processes and contents
បើតាម
http://www.marconews.com/news/2008/oct/12/finding-what-poem-means/
he word “means” originally came down to us from the Old English word “maenen,” which meant “to have in mind.”
Any poem has meaning and many poems have different levels of meaning. In asking the question, “What does this poem mean?” don’t let anyone, no matter how “well versed” they are, tell you that you are wrong in your interpretation of a poem. Interpretation is the meaning that the poem conveys to you. It accounts for the feelings created in you through the conveyed meaning.
On the other hand, you simply cannot scan a poem or quick-read it at a cursory level to get at the full intended meaning of the poet. Interpreting poetry implies that we are reading it at a deeper level than most literature. After all, most poets try to pack mountains of meaning in each and every word of their poetry to distinguish it from prose.
That suggests that there usually is a disconnect between what a poem means to us and fully ascertaining what the poet might mean through the poem, unless we are reading the poem at a deeper level. We need to see the poem’s explicit and literal meaning, but also try to get at what is being implied in the poem or what might perhaps be left intentionally unsaid by the poet.
As we seek to interpret the meaning of any poem, we should be asking ourselves a lot of questions, such as...
“What is the poem doing?”
“Why did the poet use that particular word or that line break?”
“What is the sound or rhythm of the poem? What is its music?”
“What feelings do I think the poet is trying to evoke?”
Among several other questions.
The poem is usually expressing and implying some things. But what? Poems most often convey meaning through a personal/universal dynamic; the life experiences, personal observations, or individual thoughts of the poet will resonate with our own. But we are not always totally in touch with these at a surface level. Therefore, in ascertaining and interpreting any poems meaning, we always should be allowing deep to speak to deep.
Michael Hickey is a local writer and poet who lives in Pelican Bay and Swampscott, Mass. His new book, “Get Wisdom,” is published by Xlibris Div. Random House Publishing and is available at 1-888-795-4274 Ext. 822, at www.Xlibris.com, or your local bookstore. E-mail Mike Hickey at Mikehic@nii.net.
-----------------
The Iceberg
by Michael Hickey
The truly present human,
Is capable of but two things;
One is love and it is primal,
To knowledge that life brings.
There is much I don’t know,
Icebergs only shows their tips,
On the vastness of the ocean,
Floats this tiniest of ships.
My little boat sails along,
Bobbed and tossed about,
It never has a problem,
If it keeps the water out.
If I accept the limitations,
Imposed by my humanity,
Knowing, I don’t know,
Preserves my fragile sanity.
The love I have is less,
Than the love which I show,
My unloving much greater,
‘Neath the surface way below.
I believe that there exists,
The God of my unknowing,
What I know, I only know;
And this from what He’s showing.
The vastness of His knowledge,
Kept from me by God above,
He shows how much He knows,
In the depths of His love.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment